Jan I van Avesnes, 12181257 (aged 39 years)

avesnes.png
Name
Jan I /van Avesnes/
Given names
Jan I
Surname prefix
van
Surname
Avesnes
Birth
Occupation
graaf van Henegouwen
Death of a brother
1219 (aged 1 year)
Birth of a brother
1219 (aged 1 year)
Death of a father
1244 (aged 26 years)
Birth of a son
1247 (aged 29 years)
Death of a mother
Death
January 24, 1257 (aged 39 years)
Family with parents
father
mother
himself
avesnes.png
12181257
Birth: 1218 36 Houffalize
Death: January 24, 1257Valenciennes
brother
younger brother
Family with Aleid van Holland
himself
avesnes.png
12181257
Birth: 1218 36 Houffalize
Death: January 24, 1257Valenciennes
partner
12301284
Birth: about 1230 19 40 Herven, den Bosch, Nederland
Death: April 9, 1284Valenciennes, Nord, Nord-Pas-de-Calais, France
son
Note

Jan was de tweede zoon van Burchard van Avesnes en Margaretha van Vlaanderen. Dit huwelijk werd onder politieke en kerkelijke druk onwettig verklaard en ontbonden. Margaretha, die 10 was toen ze met Burchard trouwde en 14 of 15 toen ze haar eerst e kind kreeg, hertrouwde op haar 22e met Willem II van Dampierre en erfde in 1244 de graafschappen Vlaanderen en Henegouwen. Zij benoemde de kinderen uit haar tweede huwelijk tot haar erfgenamen.
Jan en zijn jongere broer Boudewijn - de eerste Boudewijn was als baby of dreumes overleden - begonnen een politieke campagne om hun aanspraken te doen gelden. In 1243 verkregen zij een beslissing van keizer Frederik II van Hohenstaufen dat zij w ettige kinderen van hun ouders waren. Nadat zijn moeder in 1244 aan de macht was gekomen, gaf Margaretha de opdracht zijn vader, Burchard, te onthoofden. Jan kwam in opstand tegen zijn moeder en koning Lodewijk IX van Frankrijk wierp zich i n 1 2 4 6 op als arbiter. Ook hij erkende de wettigheid van Jan en Boudewijn, en hij besliste dat Margaretha's oudste zoon uit haar eerste huwelijk Henegouwen zou erven, en de oudste zoon uit het tweede huwelijk Vlaanderen zou erven. Lodewij k b er e ikt e da a rmee op zijn beurt dat het grote Vlaams-Henegouwse machtsblok aan zijn noordgrens werd versplinterd. Margaretha reageerde door het bestuur van Vlaanderen over te dragen aan haar eerste zoon Willem II van Vlaanderen uit haar t weed e h uw elij k, maa r ze hield wel het bestuur over Henegouwen.
Jan begreep dat het conflict met zijn moeder nog niet voorbij was en vond nog in 1246 een krachtige bondgenoot in graaf Willem II van Holland en trouwde op 9 oktober 1246 met diens zuster Aleid van Holland. Toen Willem in 1248 tot Duits tegenkoni ng was gekozen, bevestigde hij Jan als heer van Henegouwen en Rijks-Vlaanderen. In datzelfde jaar 1248 vertrok Lodewijk IX om deel te nemen aan de kruistocht en Jan besloot om zijn moeder aan te vallen. In 1250 werd zijn wettige status bov e n d i e n erkend door de paus. In 1251 lukte het Jan om zijn halfbroer Willem II van Vlaanderen te laten vermoorden tijdens een toernooi. Hij werd opgevolgd door zijn broer Gwijde van Dampierre. Nadat een aanval van Vlaanderen op Holland was m is lu kt ( Sl ag bij Westkapelle, 4 juli 1253) was de Vlaamse macht gebroken. Margaretha besefte dat ze Henegouwen moest opgeven en in een laatste poging om Jan dwars te zitten, schonk ze het graafschap aan Karel van Anjou, broer van de Franse kon ing . K are l p rob eerde Henegouwen te bezetten maar werd bij Valenciennes verslagen en kon ternauwernood ontsnappen. In 1254 keerde Lodewijk IX terug naar Frankrijk. Hij bevestigde zijn eerdere arbitrage en beval zijn broer om Henegouwen met r ust te l aten .
Zonder verder tastbaar resultaat overleed Jan in 1257, nog voor zijn moeder. Hij is begraven in Valenciennes.
Jan en Aleid kregen de volgende kinderen:
Jan II van Avesnes, graaf van Henegouwen(1280) en van Holland (1299)
Boudewijn (leefde nog in 1299)
Burchard (26 mei 1251 - 29 november 1296), kanunnik in Kamerijk, aartsdeken van Leuven, proost van Onze Lieve Vrouwe te Maastricht, proost van Sint-Lambertus te Luik en domproost te Utrecht, vóór zijn benoeming tot bisschop van Metz in 1282. Vade r van onwettige dochter Elisabeth, gehuwd met Steven van der Weyden.
Gwijde, bisschop van Utrecht
Willem, bisschop van Kamerijk
Floris, stadhouder van Zeeland en prins van het vorstendom Achaea (1255-1297).
Johanna (ovl. 1304), abdis van de Flines
Jan kreeg nog een achtste kind Margaretha van Avesnes, gehuwd met Boudewijn van Péronne. Het is niet duidelijk of dit een kind is van Aleid of een buitenechtelijk kind.

Media object
avesnes.png
avesnes.png